งานวิจัยและบทความ

เมื่อพิจารณาจารึกล้านนาจํานวนมากจากสมัยจุลศักราช 850 (ซึ่งตรงกับทศวรรษ 1490 หรือช่วง พ.ศ. 2033-2042) ซึ่งนํามาศึกษาแยกออกมาโดยเฉพาะ จะพบว่ามีความผิดปกติเกิดขึ้น  เอกสารโบราณหลายฉบับมี “ข้อผิดพลาด” ในลักษณะเดียวกัน (คือ มีการคํานวณวันผิดพลาดไปหนึ่งวัน) ซึ่งชวนให้สงสัยว่าอาจมีสาเหตุร่วมที่อธิบายปรากฏการณ์นี้ได้ การกระจายตัวทางภูมิศาสตร์ของจารึกเหล่านี้ชี้ให้เห็นว่า ไม่น่าจะเป็นเพียงความผิดพลาดเฉพาะถิ่น จึงจำเป็นต้องพิจารณาระบบการกำหนดปฏิทินที่ใช้อยู่ในสมัยนั้น และพบว่ามีคำอธิบายสำหรับปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น กล่าวคือ ในช่วงเวลาดังกล่าว ได้เกิดการละเมิดกฎเกณฑ์ที่ใช้ควบคุมการจัดทำปฏิทินเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ (ในฐานะการกระทำที่ชอบธรรม) บทความนี้จะอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับสาเหตุที่ทําให้เกิดความผิดปกติดังกล่าว โดยคําอธิบายนี้จะทําหน้าที่เป็นบทนําก่อนการนำเสนอตาราง ซึ่งแสดงให้เห็นว่าจารึกรายการใดบ้างที่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์พิเศษนี้ และจารึกใดบ้างที่ไม่ได้รับผลกระทบ  นอกจากนี้ ภาคผนวกท้ายบทความจะให้รายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับจารึกอีกสามรายการที่มีลักษณะปัญหาแตกต่างออกไป