งานวิจัยและบทความ

บทความนี้วิเคราะห์องค์ประกอบหลักของจักรวาลวิทยาในความเชื่อวิญญาณกลุ่มคนไท ซึ่งเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ทำนาลุ่มในหุบเขาทางตะวันตกเฉียงเหนือของเวียดนาม และจุดยืนทางภววิทยาที่ส่งอิทธิพลต่อการปฏิบัติทางสังคมกับวัฒนธรรม

กลุ่มคนไทเช่นเดียวกับกลุ่มชาติพันธุ์หลายกลุ่มในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เชื่อว่าสิ่งต่าง ๆ รอบตัวนั้นเป็นที่สถิตของวิญญาณ รวมถึงวิญญาณที่สถิตในภูเขาและป่า เรียกว่า ผีภู และ ผีป่า วิญญาณบรรพชนที่เรียกว่า ดัมปัง วิญญาณบ้านที่เรียกว่า ผีเฮือน วิญญาณในข้าวที่เรียกว่า ขวัญข้าว และวิญญาณนาข้าวเรียกว่า ขวัญนา วิญญาณทั้งหมดนี้เป็นบุคลาธิษฐานที่มีความปรารถนา เจตนา และการกระทำ ความสัมพันธ์ระหว่างผู้คนกับวิญญาณที่เป็นบุคคลวัตมีสภาพที่แตกต่างกันแต่เชื่อมโยงกัน กล่าวได้ว่าความเชื่อในวิญญาณของคนไทแตกต่างจากความเข้าใจในวิญญาณแบบดั้งเดิม

นอกจากนี้ วิญญาณในจักรวาลของคนไท ซึ่งรวมถึงวิญญาณบรรพชนและวิญญาณในธรรมชาตินั้น มีระดับที่ไม่เท่าเทียมกัน วิญญาณได้รับการจัดแบ่งตามช่วงชั้นของอำนาจและการกระทำ แม้ความเชื่อในวิญญาณของคนไทเคยถูกมองว่า “งมงาย” และ “ล้าหลัง” แต่ภววิทยาในความเชื่อวิญญาณนี้ส่งอิทธิพลต่อแบบแผนวัฒนธรรมในกลุ่มคนไท ในปัจจุบัน นับเป็นส่วนหนึ่งของมรดกวัฒนธรรม