งานวิจัยและบทความ

ทุรโพธาโลกของธรรมกีรติ และวรรณกรรมแห่งอาณาจักรศรีวิชัย

โดย Peter Skilling

เผยแพร่เมื่อ 12 พฤษภาคม 2024

ภาษาและวรรณกรรม
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

วารสารสยามสมาคม Vol. 85 (1997)

ดาวน์โหลด

Dharmakirti's Durbodhiiloka and the Literature of Srivijaya


แม้ว่าอาณาจักรศรีวิชัยจะได้รับการยกย่องว่าเป็นศูนย์กลางการศึกษาพระพุทธศาสนาที่สำคัญแห่งหนึ่ง แต่วรรณกรรมที่เชื่อว่ามีอยู่เป็นจำนวนมากในอดีตนั้น กลับหลงเหลือมาถึงยุคปัจจุบันเพียงชิ้นเดียว คือ อรรถกถาทางปรัชญาที่มีเนื้อหาลึกซึ้งและซับซ้อนที่มีชื่อว่า ทุรโพธาโลก (Durbodhaloka) ผลงานชิ้นนี้ประพันธ์ขึ้นราวต้นคริสต์ศตวรรษที่ 11 โดยธรรมกีรติ (Dharmakirti) แม้ต้นฉบับดั้งเดิมของทุรโพธาโลกจะถูกเขียนขึ้นเป็นภาษาสันสกฤต แต่ปัจจุบันยังคงเหลือเพียงฉบับแปลภาษาทิเบตเท่านั้น  ซึ่งฉบับแปลดังกล่าวเป็นผลงานแปลของพระอติศะ (Atisa) ภิกษุชาวเบงกอลผู้เดินทางไปยังทิเบตในเวลาต่อมา ในส่วนของรายละเอียดเกี่ยวกับตัวผู้แต่ง สถานที่ และช่วงเวลาที่ประพันธ์ผลงานนั้น มีบันทึกไว้ในหมายเหตุท้ายเล่ม ซึ่งจะได้ศึกษาวิเคราะห์ในบทความนี้