งานวิจัยและบทความ
![](/knowledge-hub/uploads/research/163/thumb-66d69fd79ec98.jpg)
จักรวาลวิทยา พระป่า และการปฏิรูปคณะสงฆ์ในยุคต้นรัตนโกสินทร์
โดย James L. Taylor
เผยแพร่เมื่อ 12 พฤษภาคม 2024
ปรัชญาและศาสนา, ศาสนาพุทธ
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ
วารสารสยามสมาคม Vol. 80.2 (1992)
ดาวน์โหลด
Cosmology, Forest Monks and Sangha Reconstruction in the Early Bangkok Period
บทความนี้สรุปประเพณีของวัดป่าในสยามยุคต้นราชวงศ์จักรีก่อนการปฏิรูป และการด้อยลงของสถานภาพและตำแหน่งของพระป่าในลำดับชั้นและโครงสร้างของคณะสงฆ์ในช่วงเวลาดังกล่าว อย่างไรก็ตาม ข้อมูลทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับวิถีชีวิตแบบสมณะในป่าของไทยตั้งแต่ต้นรัชกาลที่ 1 จนถึงรัชกาลที่ 5 นั้นมีจำกัดและไม่สมบูรณ์ ทั้งนี้ เป็นที่ทราบกันว่าตั้งแต่รัชกาลที่ 4 เป็นต้นมา แง่มุมต่าง ๆ ของ "การปฏิรูป" และหลักปฏิบัติหลายประการของการครองชีพในป่า (ซึ่งแสดงออกผ่านธุดงควัตร 13 ข้อ และเทคนิคการเจริญสมาธิภาวนา) ที่สืบทอดโดยสายสกุลศิษย์อนุรักษ์นิยมที่มีต้นกำเนิดจากลังกายุคกลาง ได้ถูกผนวกเข้ากับวิถีปฏิบัติของคณะธรรมยุตที่เพิ่งก่อตั้งขึ้นใหม่ ในเชิงกระบวนทัศน์ การยืนยันครั้งใหม่ด้วยแหล่งอ้างอิงทางหลักคำสอนนี้ทำให้มั่นใจได้ว่าจะเกิดภาพลักษณ์เชิงบรรทัดฐานที่ฝังลึกอยู่ในมโนทัศน์ของอุดมการณ์พระอรหันต์ดั้งเดิมอย่างต่อเนื่อง ดังที่คายส์ (Keyes) (1987) ได้กล่าวไว้ว่า สิ่งนี้ยังเป็นปฏิกิริยาตอบสนองต่อกระบวนการหรือปรากฏการณ์ทางประวัติศาสตร์บางอย่างที่เกิดขึ้นในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19