งานวิจัยและบทความ

การวางผังเมืองเชียงใหม่: แนวคิดและองค์ความรู้ท้องถิ่น

โดย สรัสวดี อ๋องสกุล

เผยแพร่เมื่อ 12 พฤษภาคม 2024

ผังเมืองและการจัดการเมือง, ภูมิปัญญาท้องถิ่น
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

วารสารสยามสมาคม Vol. 108 No. 2 (2020)

ดาวน์โหลด

The Plan of Chiang Mai City: Concepts and Local Knowledge


เมืองเชียงใหม่ได้รับการวางผังตามแนวคิดและองค์ความรู้อันโดดเด่นเฉพาะตัว โดยได้รับการออกแบบให้เป็นศูนย์ กลางของอาณาจักรล้านนา มีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ซึ่งแตกต่างจากเมืองอื่นๆ ตัวเมืองเชียงใหม่ตั้งอยู่ระหว่างดอยสุเทพและแม่น้ำปิง น้ำฝนที่ตกลงบนดอยสุเทพจะไหลไปทางทิศตะวันออกตามแม่น้ำและลำธารต่างๆ ก่อนจะไหลลงสู่แม่น้ำปิง กลายเป็นแหล่งน้ำให้แก่ชุมชน บึงโบราณ และคลองชลประทานตลอดเส้นทาง ซึ่งลำธารและคลองเหล่านี้ได้รับการจัดการอย่างเป็นระบบ การวางผังเมืองเชียงใหม่สะท้อนแนวคิดหลักสามประการที่ทับซ้อนกัน ได้แก่ แนวคิดเมืองในฐานะอวัยวะที่มีชีวิต แนวคิดเมืองในฐานะเครื่องมือทางโหราศาสตร์หรือ หรือ "ทักษาเมือง" และแนวคิดเมืองในฐานะตัวแทนของจักรวาล