งานวิจัยและบทความ

ตระกูล ณ สงขลา เป็นครอบครัวจีนที่สำคัญและเก่าแก่ที่สุดครอบครัวหนึ่งในสยาม คนแซ่หวู่ตระกูลนี้เป็นจีนฮกเกี้ยน สืบเชื้อสายมาจาก จีนหวู่หรัง หรือที่คนสงขลารู้จักกันในชื่อสำเนียงฮกเกี้ยนว่าเฮาเยียง จีนเฮาเหยียงเข้ามาตั้งถิ่นฐานในสงขลาสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศแห่งกรุงศรีอยุธยา (ค.ศ. 1733-1758) นอกจากสกุล ณ สงขลา แล้วก็ยังมีสกุล สุวรรณคีรี และ โรจนะหัสดิน ที่สืบเชื้อสายมาจากจีนเฮาเหยียงเช่นกัน คนตระกูลหวู่ได้รับแต่งตั้งให้เป็นเจ้าเมืองสงขลาต่อเนื่องกันจากสมัยกรุงธนบุรีถึงรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และมีบทบาทโด่ดเด่นในการปกครองหัวเมืองแห่งนี้ โดยเฉพาะประเด็นที่เกี่ยวกับความสัมพันธ์กับรัฐมุสลิมทางใต้กับราชสำนักสยาม นับได้ว่าในสมัยต้นรัตนโกสินทร์คนแซ่หวู่ตระกูลนี้เป็นผู้สร้างและพัฒนาเมืองสงขลาจากหมู่บ้านประมงขึ้มาเป็นเมืองท่าสำคัญในอ่าวไทย รวมทั้งการย้ายเมืองในสมัยรัชกาลที่ 3 จากบริเวณเขาหัวแดงข้ามมาสร้างเมืองที่มีกำแพงเมืองมั่นคงแข็งแรงที่อยู่มาจนถึงปัจจุบัน