งานวิจัยและบทความ

พระราชวังหลวงในอธิบายแผนที่พระนครศรีอยุธยา: บทแปลและบทวิเคราะห์

โดย Chris Baker

เผยแพร่เมื่อ 10 มิถุนายน 2024

ประวัติศาสตร์, พิพิธภัณฑ์และจดหมายเหตุ
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

วารสารสยามสมาคม Vol. 101 (2013)

ดาวน์โหลด

The Grand Palace in the Description of Ayutthaya: Translation and Commentary


บันทึกสำคัญเพียงฉบับเดียวเกี่ยวกับพระราชวังหลวงแห่งกรุงศรีอยุธยาปรากฏใน "อธิบายแผนที่พระนครศรีอยุธยา" ซึ่งเป็นเอกสารที่เชื่อว่ารวบรวมขึ้นในช่วงต้นรัตนโกสินทร์จากความทรงจำของชาวกรุงศรีอยุธยาก่อนการเสียกรุงครั้งที่สองใน ค.ศ.  1767 (พ.ศ. 2310) บทความนี้นำเสนอบทแปลของบันทึกดังกล่าว พร้อมศึกษาวิเคราะห์พระราชอำนาจของกษัตริย์สยามในปลายสมัยอยุธยา ประเด็นที่อภิปรายครอบคลุมระยะต่างๆ ของการก่อสร้างพระราชวัง การออกแบบภายใน การเสด็จออกว่าราชการ การล้อมรั้ว การปิดบังซ่อนเร้น และการจัดการแสดงอันตระการตา แต่เดิมการวิเคราะห์พระราชอำนาจของกษัตริย์สยามมักมุ่งเน้นไปที่การวิเคราะห์ที่มาของอำนาจกษัตริย์ที่เชื่อมโยงกับศาสนา อย่างไรก็ตาม พระราชวังหลวงตามที่บรรยายไว้ใน "อธิบายแผนที่พระนครศรีอยุธยา" ชี้ให้เห็นถึงแง่มุมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะการออกแบบพระราชวังที่ดูเหมือนจะมุ่งเน้นไปที่การเสด็จออกว่าราชการของพระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นพระราชกรณียกิจประจำวันที่เป็นการแสดงออกซึ่งพระราชอำนาจ