งานวิจัยและบทความ

บทความนี้เสนอว่าหลังคากระเบื้องอันวิจิตรงดงามวิจิตรพร้อมด้วยนาคที่เล่นแสงเป็นประกายของวัดไทยนั้น มิได้เป็นองค์ประกอบดั้งเดิมของพุทธศิลป์ซึ่งกำเนิดในอินเดีย หากแต่เป็นผลจากอิทธิพลจีน ด้วยการศึกษาประวัติศาสตร์ของวัดอินเดียอย่างรอบด้านและพิจารณาศึกษาวัดพุทธไทยในมิติต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังคาที่สูงเด่น  มณฑณะ (เครื่องลำยอง) และนาค ข้อสันนิษฐานที่ว่าลักษณะเหล่านี้ได้รับอิทธิพลมาจากพุทธประเพณีในอินเดียจึงถูกหักล้างไป  นอกจากนี้ หลักฐานจากการสำรวจเส้นทางบกที่เชื่อมจีนและไทยในศตวรรษที่ 13 และการอพยพของชาวจีนในยุคถัดมาต่างชี้ว่ามีความเป็นไปได้สูงที่วัดไทยอาจได้รับอิทธิพลจากจีน กล่าวโดยสรุปคือ แม้ผู้อพยพชาวจีนจะไม่ได้มีบทบาทสำคัญในการเปลี่ยนแปลงรูปแบบหลักของวัดไทย แต่น่าจะเป็นกลุ่มคนที่มีส่วนสำคัญในการถ่ายทอดทักษะทางเทคโนโลยีที่สำคัญ   ซึ่งความเชี่ยวชาญดังกล่าวน่าจะช่วยส่งเสริมแนวโน้มการพัฒนางานช่างในท้องถิ่นที่ไม่จำกัดเพียงแค่การสร้างหลังคาและการตกแต่งเท่านั้น  ด้วยเหตุนี้ หากปราศจากอิทธิพลจากจีน วัดไทยอาจจะไม่ยิ่งใหญ่และงดงามเหมือนดังที่ปรากฏให้เห็น