งานวิจัยและบทความ

สวนเสมา: ภาพสะท้อนการเปลี่ยนแปลงและแนวโน้มการผลิตพืชผักในประเทศไทย
โดย Helen L. L. Smith
เผยแพร่เมื่อ 31 พฤษภาคม 2024
นิเวศเกษตร
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ
วารสารสยามสมาคม Vol. 57.2 (1969)
ดาวน์โหลด
Suan Sema: An Illustration Of Changes And Trends In Thai Vegetable Production
สวนเสมา ถือเป็นโครงการเพาะปลูกพืชผักแบบเข้มข้นแห่งแรกของประเทศไทย ก่อตั้งขึ้นโดย หม่อมเจ้า ศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัตน์ โครงการนี้นำเอาวิธีการสมัยใหม่และเทคนิคทางวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้ พร้อมทั้งนำพืชผักจากเขตภูมิอากาศอบอุ่นเข้ามาทดลองปลูกในประเทศไทย แม้สวนเสมาอาจมิได้เป็นโครงการเพาะปลูกที่คุ้มทุนที่สุด แต่ด้วยข้อจำกัดของกรุงเทพมหานครที่ขาดแคลนพื้นที่สูงเย็นและชุ่มชื้นซึ่งเหมาะแก่การปลูกพืชผักบางประเภท การทดลองปลูกพืชเมืองหนาวของหม่อมเจ้าศุภสวัสดิ์วงศ์สนิทจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง นอกจากนี้ เกษตรกรจำนวนไม่น้อยในกรุงเทพฯ ยังได้นำแนวทางการปลูกพืชผักเขตร้อนและเขตอบอุ่นที่สะอาดถูกหลักอนามัยไปปรับใช้อีกด้วย ขณะเดียวกัน การที่หม่อมเจ้าศุภสวัสดิ์วงศ์สนิททรงมีส่วนร่วมในโครงการอื่นๆ ในลักษณะเดียวกันก็ได้สร้างแรงบันดาลใจให้คนไทยรุ่นใหม่จำนวนมากหันมาสร้างสวนผักของตนเอง บทความนี้มีจุดประสงค์ที่จะให้ผู้อ่านเกิดความเข้าใจอย่างรอบด้านเกี่ยวกับสวนเสมา ตลอดจนคุณูปการทางการเกษตรของหม่อมเจ้าศุภสวัสดิ์วงศ์สนิท สวัสดิวัตน์ โดยจะนำเสนอภาพรวมขององค์ประกอบต่างๆ ในกระบวนการผลิต ไม่ว่าจะเป็นความท้าทายด้านการจัดการน้ำ การวิเคราะห์ดิน โครงสร้างประชากรของกำลังแรงงาน พร้อมทั้งเปรียบเทียบกิจกรรมการผลิตกับทางเลือกอื่นๆ ที่มีอยู่ในขณะนั้น