งานวิจัยและบทความ

แนวทางการอนุรักษ์โบราณสถานทางพระพุทธศาสนาของพระสังฆาธิการ ในจังหวัดสุพรรณบุรี
โดย พระครูสิทธิปัญญากร (ทองลอย ธนปญฺโญ), วัฒนะ กัลยาณ์พัฒนกุล, สามารถ สุขุปราการ
เผยแพร่เมื่อ 25 กุมภาพันธ์ 2024
โบราณคดี, การอนุรักษ์และฟื้นฟูโบราณสถาน
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ
วารสารวิจัยวิชาการ, ปีที่ 6 ฉบับที่ 1 (มกราคม-กุมภาพันธ์ 2566)
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติ และความสำคัญของโบราณสถานทางพระพุทธศาสนา 2) ศึกษาสภาพปัจจุบันของการอนุรักษ์โบราณสถานทางพระพุทธศาสนาในจังหวัดสุพรรณบุรี และ 3) เสนอแนวทางการอนุรักษ์โบราณสถานทางพระพุทธศาสนาของพระสังฆาธิการในจังหวัดสุพรรณบุรี โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยทำการวิจัยเชิงเอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่ถูกเลือกแบบเจาะจงจากผู้ที่มีคุณลักษณะสอดคล้องกับสาระสำคัญของการวิจัย จำนวน 15 รูป/คน ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า 1) โบราณสถานทางพระพุทธศาสนา เป็นสถานที่หรือสิ่งก่อสร้างที่ที่พบร่องรอยของกิจกรรมของมนุษย์ในอดีตที่มีคุณค่าในทางพระพุทธศาสนา พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถานกล่าวไว้ว่า โบราณสถานหมายถึงสิ่งที่เคลื่อนที่ไม่ได้ เช่น พระพุทธรูป เจดีย์ โบสถ์ วิหาร สถานที่อันเกี่ยวข้องทางพระพุทธศาสนา ที่มีอายุเกินกว่า 100 ปี โบราณสถานทางพระพุทธศาสนาเป็นมรดกวัฒนธรรมในทางพระพุทธศาสนาที่สูงค่า เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นที่แสดงให้เห็นถึงประวัติความเป็นมา ความเชื่อ ศาสนา ขนบธรรมเนียมประเพณี และความเจริญรุ่งเรืองของชุมชนใดชุมชนหนึ่งรวมไปถึงของชาติ 2) สภาพปัจจุบันของการอนุรักษ์โบราณสถานทางพระพุทธศาสนาในจังหวัดสุพรรณบุรี พระสังฆาธิการควรเน้นในด้านการปลูกฝังจิตสำนึกของชุมชนในท้องถิ่นให้รู้จักรักษาโบราณสถานทางพระพุทธศาสนา ไม่ให้ขุดทำลายหลักฐานสำคัญทางประวัติศาสตร์ให้เกิดความเสียหาย วัดที่มีโบราณสถานทางพระพุทธศาสนา ควรดูแลรักษาไม่ให้ทรุดโทรม ไม่ก่อสร้างอาคารอื่นในบริเวณโบราณสถาน ซึ่งอาจมีผลให้โบราณสถานเกิดความเสียหายได้ และ 3) พระสังฆาธิการในจังหวัดสุพรรณบุรี พึงมีบทบาทในการเสริมสร้างศักยภาพในการอนุรักษ์โบราณสถานทางพระพุทธศาสนา อย่างเป็นรูปธรรม พระสังฆาธิการในจังหวัดสุพรรณบุรี ควรเน้นในด้านการปลูกฝังจิตสำนึกของชุมชนในท้องถิ่นให้รู้จักรักษาโบราณสถานทางพระพุทธศาสนา พระสังฆาธิการในจังหวัดสุพรรณบุรี ควรประสานกับหน่วยงานราชการที่รับผิดชอบโบราณสถานทางพระพุทธศาสนาโดยตรง ซึ่งมีบทบาทในการจัดทำแผนแม่บทเพื่อการอนุรักษ์โบราณสถานทางพระพุทธศาสนา