งานวิจัยและบทความ

พัฒนาการของสุสานจีนโพ้นทะเลในคาบสมุทรอินโดจีนและหมู่เกาะมลายู

โดย วิภากร ธรรมวิมล, ศุภณัฐ อรุโณประโยชน์

เผยแพร่เมื่อ 24 พฤษภาคม 2024

ภูมิทัศน์วัฒนธรรม
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

วารสารวิชาการสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปีที่ 74 (2022): มกราคม-มิถุนายน


สุสานจีนเป็นมรดกวัฒนธรรม และเป็นภูมิทัศน์วัฒนธรรมที่แสดงถึงการตั้งถิ่นฐานและการสืบทอดประเพณี ตามคติ ความเชื่อ ค่านิยมของชาวจีนที่อพยพมาตั้งรกรากในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ บทความนี้มีจุดประสงค์ในการศึกษาการเกิดและพัฒนาการทางกายภาพและคติความเชื่อที่เกี่ยวเนื่องกับสุสานจีนของชาวจีนโพ้นทะเลในอดีต รวมถึงวิเคราะห์รูปแบบของสุสานจีนปัจจุบัน และแนวโน้มบทบาทของสุสานจีนในอนาคต โดยทำการสืบค้นและวิเคราะห์ข้อมูล ผลการศึกษาทำให้สามารถจำแนกสุสานจีนออกเป็น 3 ยุคจากลักษณะทางกายภาพและทางสังคม และพบว่าปัจจัยที่มีผลต่อการกำหนดลักษณะทางกายภาพและการปฏิบัติต่อสุสานตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน ได้แก่ การใช้สอย ปรัชญาค่านิยม และเศรษฐกิจสังคม นอกจากนี้การวิจัยยังชี้ให้เห็นว่า สุสานจีนในอนาคตมีแนวโน้มในการเปลี่ยนแปงไป 4 แนวทาง คือ (1) ยังคงบทบาทหน้าที่เดิมเรื่องการเป็นที่เก็บรักษาร่างหรืออัฐิของผู้ล่วงลับ (2) เปลี่ยนแปลงทางกายภาพให้เหมาะกับสภาพเศรษฐกิจสังคม (3) รองรับการใช้สอยใหม่ในการเป็นสวนสาธารณะ แหล่งเรียนรู้ และเป็นมรดกทางวัฒนธรรม หรือ (4) มีความเสี่ยงที่จะถูกรื้อถอน