งานวิจัยและบทความ

สภาพปัจจุบันและปัญหาของคลังข้อมูลดิจิทัลมรดกทางวัฒนธรรมในประเทศไทย

โดย ณัฐนนท์ จิรกิจนิมิต, ศาสตรา เหล่าอรรคะ

เผยแพร่เมื่อ 2 เมษายน 2024

มรดกวัฒนธรรมดิจิทัล
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

Community and Social Development Journal : CSDJ, ปีที่ 21 ฉบับที่ 3 (2020): กันยายน - ธันวาคม 2563


การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและปัญหาของคลังข้อมูลดิจิทัลมรดกทางวัฒนธรรมในประเทศไทย โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องกับมรดกทางวัฒนธรรม จำนวน 48 เว็บไซต์ เป็นเว็บไซต์ไทย จำนวน 28 เว็บไซต์ และเว็บไซต์ต่างประเทศจำนวน 20 เว็บไซต์ ใช้การสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญและผู้ทรงคุณวุฒิด้านคลังข้อมูลดิจิทัล จำนวน 8 ราย วิเคราะห์เนื้อหาโดยพิจารณาคุณลักษณะที่ควรมี (Recommended features) ตามมาตรฐานเว็บไซต์ภาครัฐ (Government website standard) ซึ่งกำหนดโดย สำนักงานรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ (องค์การมหาชน) วิเคราะห์เนื้อหาคุณลักษณะที่ควรมีเปรียบเทียบกับเว็บไซต์ด้านมรดกทางวัฒนธรรมของต่างประเทศ และวิเคราะห์เนื้อหาการสัมภาษณ์ ผลการศึกษาพบว่า คลังข้อมูลดิจิทัลมรดกทางวัฒนธรรมของประเทศไทยยังขาดคุณลักษณะที่ควรมีตามมาตรฐานในด้านต่าง ๆ เช่น ด้านเครื่องมือสำหรับเก็บข้อมูลการเยี่ยมชมเว็บไซต์เพื่อแสดงข้อมูลเชิงสถิติขาดคุณลักษณะมากที่สุด รองลงมาคือ ด้านการแสดงผล ด้านเครื่องมือสนับสนุน ด้านการให้บริการเฉพาะบุคคล และด้านระบบสืบค้น และเมื่อเปรียบเทียบกับคลังข้อมูลดิจิทัลมรดกทางวัฒนธรรมของต่างประเทศพบว่า คลังข้อมูลดิจิทัลมรดกทางวัฒนธรรมของประเทศไทยขาดคุณลักษณะที่ควรมีมากกว่า เช่น ด้านภาษา การแชร์ข้อมูล อนิเมชัน ระบบNavigation กำหนดรูปแบบ แนะนำการใช้งาน เมนูหลัก การปฏิเสธความรับผิดชอบ ประกาศนโยบาย โดยปัญหาสำคัญของคลังข้อมูลดิจิทัลคือ ขาดความพร้อมและขาดปัจจัยเกื้อหนุนในหลาย ๆ ด้าน เช่น จุดมุ่งหมาย ขอบเขต และความชัดเจนของการพัฒนา การวางแผนการบริหารและจัดการข้อมูลที่ดี ทักษะความรู้ความสามารถของบุคลากร ค่าใช้จ่ายหรืองบประมาณสนับสนุน การดูแลบริหารจัดการระบบ การจัดการข้อมูลที่เป็นระบบ นโยบายการส่งเสริมสนับสนุนจากภาครัฐ อุปกรณ์และเทคโนโลยี เครือข่ายความร่วมมือ