งานวิจัยและบทความ

จิตรกรรมฝาผนังขรัวอินโข่ง: การตรัสรู้เกิดขึ้นทุกที่

โดย Paul McBain

เผยแพร่เมื่อ 8 พฤษภาคม 2024

จิตรกรรม
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

วารสารสยามสมาคม Vol. 110 No. 2 (2022)

ดาวน์โหลด

The Murals of Khrua In Khong: Enlightenment is Happening Everywhere


ขรัวอินโข่ง มีชื่อเสียงในประเทศไทยในฐานะศิลปินไทยคนแรกที่นำเทคนิคตะวันตกมาใช้กับจิตรกรรมฝาผนังไทย เช่น การเขียนภาพตามหลักทัศนีวิทยา และเทคนิคไครอสคูโร ศิลปะแห่งการใช้แสงเงา

ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่ได้รับการยกย่องมากที่สุด ได้แก่ จิตรกรรมฝาผนังวัดบรมนิวาสและวัดบวรนิเวศน์ที่รื้อขนบธรรมเนียมงานจิตรกรรมไทยตามวัดวาอารามแบบเดิม ที่มักนำเสนอภาพพุทธประวัติ แต่กลับแสดงทิวทัศน์ที่ชวนแปลกตา อาทิ รถไฟ หอนาฬิกา และแม้แต่อาคารรัฐสภาของสหรัฐอเมริกา แม้ภาพเหล่านี้ใช้เทคนิคการสร้างงานศิลป์แบบดั้งเดิมแต่กลับมีมิติที่แปลกใหม่อย่างมากในแง่การนำเสนอเนื้อหา

ภาพจิตรกรรมฝาผนังใช้สัญลักษณ์เปรียบเทียบเพื่อเปลี่ยนฉากอารยธรรมตะวันตกให้เป็นข้อความที่เป็นปริศนาธรรม ซึ่งเป็นไปได้ว่าถูกออกแบบโดยพระวชิรญาณเถระ ซึ่งต่อมาได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4

บทความนี้นำเสนอภาพจิตรกรรมฝาผนังเหล่านี้ในบริบทของเหตุการณ์ร่วมสมัยและการถกเถียงเกี่ยวกับคำสอนของพระพุทธเจ้าในประเทศไทย โดยนำเสนอข้อเท็จจริงว่าสิ่งเหล่านี้ก่อให้เกิดข้อโต้แย้งเชิงภาพเกี่ยวกับตำแหน่งแห่งที่ของพุทธศาสนาไทยในโลกวิทยาศาสตร์ใหม่ที่ครอบงำโดยตะวันตก