งานวิจัยและบทความ

ทะเบียนบัญชีเอกสารตัวเขียนใบลานในภาษาบาลีหลายเล่มที่เก็บรักษาไว้ที่หอสมุดแห่งชาติของไทยได้รับการพิมพ์เผยแพร่ แต่ทะเบียนเหล่านี้มักแสดงเพียงชื่อเรื่องและไม่ระบุเลขทะเบียนของตัวเล่ม เช่น มิลินทปัญหา (ปัญหาพระยามิลินท์) ปรากฏให้เห็นเพียงหนึ่งชื่อในรายการทะเบียนทั้งหมด แต่ในความเป็นจริงหอสมุดฯ รักษาตัวเล่มเอกสารไว้ถึงเจ็ดสิบเล่ม เอกสารตัวเขียนทั้งเจ็ดสิบเล่ม แม้บางเล่มอาจไม่ครบสมบูรณ์  แต่ก็ใช่ว่าแต่ละเล่มจะสำเนาเนื้อหาต่อ ๆ กันหรือมีเนื้อหาเดียวกันทั้งหมด แต่ละเล่มมีลักษณะที่แตกต่างกันเพราะเป็นการสำเนาที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาต่าง ๆ ของประวัติศาสตร์ไทย ทุกเล่มเป็นชุดข้อมูลสำคัญในการศึกษาขนบการเขียนนานาลักษณะ และสามารถสะท้อนภูมิหลังในการส่งต่อเนื้อหา นอกจากนี้ ยังมีเอกสารตัวเขียนอื่นที่เกี่ยวข้อง เช่น มิลินทปัญหาฎีกา มิลินทปัญหาสังเขป และมิลินทปัญญาคาถา ซึ่งปรากฏในคัมภีร์วังสมาลินี นอกจากนี้ เอกสารตัวเขียนทั้งสองกลุ่มหลังยังพบนอกประเทศไทย บทความขนาดสั้นนี้จึงต้องการนำเสนอรายการเอกสารตัวเขียนชุดดังกล่าว โดยหวังให้รายการชื่อนี้อำนวยความสะดวกให้กับผู้ที่สนใจศึกษาเนื้อหาในเอกสารต่อไป