งานวิจัยและบทความ
เครื่องมือในการเจริญสันถวไมตรี: เครื่องดนตรี ศตวรรษที่ 19 ในชุดของขวัญพระราชทานของราชสำนักไทย สถาบันสมิธโซเนียน
โดย Paul Michael Taylor, William Bradford Smith
เผยแพร่เมื่อ 9 พฤษภาคม 2024
ประวัติศาสตร์, ศิลปะและงานฝีมือ, พิพิธภัณฑ์และจดหมายเหตุ, ดนตรี
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ
วารสารสยามสมาคม Vol. 105 (2017)
ดาวน์โหลด
บทความนี้อภิปรายเกี่ยวกับเครื่องดนตรีพระราชทานจำนวนสองชุดที่ราชสำนักไทยมอบให้กับสหรัฐ ชุดแรกเป็นเครื่องดนตรีหกชิ้นเมื่อครั้งลงนามในสนธิสัญญาแฮริส ค.ศ. 1856 และชุดสองเป็นเครื่องดนตรีสิบเก้าชิ้นที่จัดแสดงในงานเอ็กซ์โปฉลองร้อยปีฟิลาเดลเฟีย ค.ศ. 1876 ผู้เขียนวิเคราะห์ถึงการคัดเลือกเครื่องดนตรีที่พิจารณาจากลักษณะภายนอกและความงดงามของชิ้นงาน ไม่ใช่ความไพเราะของเครื่องดนตรี แม้เครื่องดนตรีหลายชิ้นน่าชม แต่ปรากฏว่าเครื่องดนตรีบางชิ้นที่ควรมาเป็นคู่กลายเป็นเครื่องชิ้นเดี่ยว หรือบางชิ้นที่เป็นเครื่องดนตรีชิ้นคู่แต่กลับมีลวดลายที่ไม่เข้าคู่กัน นอกจากนี้ บางชิ้นกลับขาดองค์ประกอบที่จำเป็นในการเล่นเครื่องดนตรี หรือบางชิ้นไม่ใช่เครื่องดนตรีที่เข้าชุดกับเครื่องดนตรีแบบดั้งเดิมจริง ๆ กระนั้น เครื่องดนตรีเหล่านี้เป็นสัญลักษณ์ ดังที่พระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวที่พระราชทานกับเพียรส์ ประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกาว่าเป็นเครื่องหมายแห่ง “มิตรแท้ที่จริงใจ” และสะท้อนถึง “พลังในงานศิลป์” ของ “ช่างศิลป์และศิลปิน” ไทย ในช่วงท้ายของบทความ ผู้เขียนกล่าวถึงเครื่องดนตรีที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชฯ พระราชทานแก่หอสมุดรัฐสภาพ เมื่อครั้งเสด็จเยือนกรุงวอชิงตัน ดีซี ค.ศ. 1960 โดยสังเขป