งานวิจัยและบทความ

เสียงสะท้อนจากเขาศักดิ์สิทธิ์ : ความท้าทายของเทพสตรีอารักษ์ในเมืองหลวงพระบาง

โดย ธารารัตน์ เจริญสนธิชัย

เผยแพร่เมื่อ 9 พฤษภาคม 2024

พิธีกรรม ประเพณี และเทศกาล, ปฏิบัติการทางวัฒนธรรม, ความเชื่อ
แหล่งจัดเก็บทรัพยากรต้นฉบับ

วารสารสยามสมาคม Vol. 105 (2017)

ดาวน์โหลด

Echoes from the Sacred Mounts: The Challenge of Female Tutelary Spirits in Luang Prabang


งานศึกษาเกี่ยวกับเมืองหลวงพระบางว่าด้วยความชอบธรรมเชิงสัญลักษณ์ของอำนาจกษัตริย์ มักพิจารณาจากมุมมองของราชสำนักและผู้นำรัฐ โดยพิจารณาความเปลี่ยนแปลงและความคลี่คลายของประเพณีในบริบทลาวสังคมนิยม ยามไม่มีกษัตริย์ ในทางตรงข้าม บทความชิ้นนี้พิจารณาการประกอบพิธีกรรมที่นิยมปฏิบัติในเมืองหลวงพระบาง (บริบทอย่างไม่เป็นทางการ) โดยวิเคราะห์เกี่ยวกับนางกวางฮี ราชินีในตำนานผู้กลายเป็นเทพสตรีอารักษ์หลวงพระบาง ความนิยมในการนับถือและความสำคัญของนางไม่ได้รับความสนใจจากนักวิชาการที่ศึกษาพิธีกรรมและการนับถือวิญญาณในลาวแต่อย่างใด บทความจึงต้องการชี้ให้เห็นว่า หากเราพิจารณาวิญญาณสตรีในการวิเคราะห์ เราจะสามารถเข้าใจว่าวิญญาณในความเชื่อของลาวมีการแบ่งเพศภาวะอย่างไร การแบ่งเพศเป็นหญิงนั้นมีความสำคัญสำหรับการศึกษาวิญญาณผู้ปกปัก นอกจากนี้ ยังสะท้อนให้เห็นว่าโครงสร้างสังคมและการเมืองดั้งเดิมของ “เมืองหลวงพระบาง” ซึ่งปรากฏในความเชื่อเทพสตรีอารักษ์นั้นคงสืบทอดในความเชื่อของลาวร่วมสมัย