งานวิจัยและบทความ

บทความกล่าวถึงรูปเคารพพระวิษณุจากแหล่งโบราณสถานพงตึก ซึ่งเป็นประติมากรรมสมัยทวาราวดีจากภาคตะวันตกของประเทศไทยที่ไม่ค่อยได้รับการกล่าวถึงนัก ผู้เขียนพิจารณารูปเคารพดังกล่าวในบริบททางโบราณคดีและประวัติศาสตร์ศิลปะ เพื่อฉายให้เห็นความเชื่อมโยงของศิลปะและการเมืองในแผ่นดินใหญ่อุษาคเนย์ในศตวรรษที่ 7 และ 8 ในเบื้องแรก ผู้เขียนวิเคราะห์บริบทในการค้นพบรูปเคารพพระวิษณุในทศวรรษ 1950 และต่อมาได้รับการ “บูรณะ” และเก็บรักษาไว้ ณ วัดดงสัก จากเอกสารหลักฐาน การสำรวจภาคสนาม การสัมภาษณ์คนในพื้นที่ และการวิเคราะห์ประติมากรรมอย่างเป็นระบบ จากการวิเคราะห์รูปแบบศิลปะโดยละเอียด รวมถึงการสังเคราะห์ลักษณะดั้งเดิมของรูปเคารพ จึงทำให้ทราบว่ารูปเคารพนี้ปรากฏในพัฒนาการประติมานวิทยาของรูปเคารพพระวิษณุทรงเครื่องจากแหล่งต่าง ๆ ในอุษาคเนย์ โดยเฉพาะเมื่อพิจารณาเปรียบเทียบเครื่องสวมศีรษะและเครื่องแต่งกายของรูปเคารพพระวิษณุจากประเทศไทย รัฐยะไข่ในประเทศพม่า ยุคก่อนเมืองพระนครในประเทศกัมพูชา และอารยธรรมจามในประเทศเวียดนาม รูปเคารพพระวิษณุจากแหล่งโบราณคดีพงตึกสะท้อนลักษณะศิลปะเฉพาะที่ได้รับอิทธิพลมาจากหลายแหล่ง โดยคาดว่ามีอายุในช่วงต้นศตวรรษที่ 8 ซึ่งเป็นระยะเวลาต่อเนื่องจากการขยายอิทธิพลของชนชั้นนำเขมรนอกกัมปงธม ประเทศกัมพูชา ตั้งแต่กลางศตวรรษที่ 7 กล่าวได้ว่า รูปเคารพพระวิษณุจากแหล่งโบราณสถานพงตึกเป็นวัตถุพยานที่สะท้อนปฏิสัมพันธ์ภายในอุษาคเนย์ ตั้งแต่รัฐยะไข่ ประเทศพม่า ซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันตกของภูมิภาค จนถึงภาคกลางของประเทศเวียดนาม ที่ตั้งอยู่ทางตะวันออกของภูมิภาค