ความชื้นและสารละลายเกลือที่มีอัตราความเข้มข้นสูงขึ้น ส่งผลกระทบโดยตรงต่อการเสื่อมสภาพของอาคารทรงคุณค่า ภาพจิตรกรรม โบราณวัตถุ ปัญหานี้บรรเทาลงได้หากใช้วัสดุดั้งเดิมที่ช่วยให้การระเหยของความชื้นเป็นไปได้โดยปกติ และหากมีระบบระบายน้ำที่ดีโดยรอบอาคาร น่าเสียดายที่พบว่ามีการใช้ปูนซีเมนต์ผิดประเภทฉาบบนพื้นผิวของโบราณวัตถุ รวมทั้งสิ่งก่อสร้างโดยรอบ ในการบูรณะซ่อมแซมโบราณสถานหลายแห่ง ซึ่งจะกักเก็บความชื้นและสารละลายเกลือไว้ภายใน 

High levels of humidity and concentrated salt solutions directly impact the deterioration of valuable buildings, mural paintings, and artefacts. This issue can be alleviated by using traditional materials that allow moisture evaporation, as well as having a good drainage system around the buildings. Unfortunately, it has been found that inappropriate types of cement have been used to coat the surfaces of many artefacts and surrounding structures during restoration, which traps moisture and salt solutions inside.

ปัญหาดังกล่าวสะท้อนให้เห็นผ่านการเสื่อมสภาพของพระพุทธรูปโบราณภายในวิหารวัดแจงร้อน ภาพจิตรกรรมที่เลือนหายไปในอุโบสถเก่าของวัดป่าเกด และการผุกร่อนของผนังอิฐที่ป้อมแผลงไฟฟ้า และป้อมผีเสื้อสมุทร ในกรณีของวัดพระสมุทรเจดีย์ ซึ่งอยู่ใกล้ปากแม่น้ำมากที่สุด แม้จะได้รับการปกป้องด้วยการสร้างเขื่อน การปรับพื้นที่โดยรอบ และมีระบบระบายน้ำที่ค่อนข้างดี แต่ก็ยังประสบปัญหาจากความชื้นอยู่เนืองๆ และต้องแลกกับการสูญเสียความแท้ของการเป็นเกาะกลางน้ำไป  

The issue is reflected through the deterioration of ancient Buddha statues within the vihara of Wat Chaeng Ron, the fading murals in the old ubosot of Wat Pa Ket, and the erosion of the brick walls at the Plaeng Faifa Fort and Phi Seua Samut Fort. As for Wat Phra Samut Chedi, with the location closest to the river mouth, despite protective measures that have already been implemented such as the construction of embankments, the adjustments of surrounding land, and relatively good drainage systems, the temple still faces ongoing humidity problems. These come at the cost of losing the authenticity of its setting as a chedi on an island in the river.

การเลือกใช้วัสดุสำหรับการอนุรักษ์ที่ถูกต้อง และการปรับภูมิทัศน์รอบอาคารอนุรักษ์ให้สามารถถ่ายเทความชื้นได้ จึงเป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง สำหรับโบราณสถานแห่งอื่นที่อาจยังไม่เกิดปัญหาเหล่านี้ อาจยังพอมีเวลาเตรียมการณ์ล่วงหน้าเพื่อที่จะเปิดหนทางให้ทั้งโบราณวัตถุ และสิ่งปลูกสร้างที่ทรงคุณค่าทั้งหลายมีพื้นที่สำหรับหายใจ หรือระบายความชื้นได้โดยสะดวกรวดเร็ว เพื่อยับยั้งการเสื่อมสลายของมรดกทางวัฒนธรรม ดังที่จะเห็นตัวอย่างของการอนุรักษ์ที่ดีของอุโบสถและวิหารเก่าของวัดบางน้ำผึ้งนอก

Therefore, the correct choice of materials for conservation and the adjustment of the surrounding landscape to allow moisture circulation are extremely important. For other historical sites that have not yet experienced these issues, there may still be time to take proactive measures, ensuring that both historical artefacts and valuable structures can have space to “breathe” or to quickly release moisture to prevent further deterioration of cultural heritage. This is exemplified by the successful conservation efforts of the old ubosot and vihara at Wat Bang Nam Phueng Nok.

การศึกษาสัญจรครั้งนี้ ยังได้นำเสนอเนื้อหาด้านระบบนิเวศในเกาะบางกะเจ้า ที่สืบเนื่องมาจากการตั้งรับปรับตัวในการอยู่กับความเค็มของแม่น้ำเจ้าพระยาที่ยาวนานขึ้น บทสนทนากับคนในพื้นที่เผยให้เห็นความพยายามของนักอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมที่พยายามจะอนุรักษ์ถิ่นฐานของหิ่งห้อย ซึ่งเป็นตัวชี้วัดความสมดุลของธรรมชาติ ความพยายามของชาวสวนทั้งในรูปแบบของการต่อสู้กับน้ำเค็ม และการปรับตัว ในเรื่องการหาแหล่งน้ำจืด การทดลองปลูกพันธุ์ไม้ที่ทนเค็ม หรือการเปลี่ยนมุมมองที่โอบรับต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศในขั้นสุด ซึ่งเป็นแนวคิดที่ท้าทายไม่น้อย

This study trip also highlighted the ecological system of Bang Kachao, which has adapted to the salinity of the Chao Phraya River over time. Conversations with local people revealed the work of environmental conservationists to preserve the habitat of fireflies, which serve as indicators of ecological balance, as well as local farmers’ efforts in combating salinity, finding sources of freshwater, experimenting with salt-tolerant plants, and adopting a mindset that embraces climate change in its most extreme form. This is undoubtedly a challenging concept.

เนื้อหาทั้งหมดนี้ ไม่ใช่การนำเสนอผลกระทบต่างๆ ที่มาจากภาวะโลกร้อน และปัญหาจากการกระทำของมนุษย์ โดยมองการแก้ไขที่ปลายเหตุเท่านั้น เรากำลังชี้ให้เห็นความน่ากังวลจากผลกระทบของภาวะโลกร้อน และตระหนักในบทบาทของตนเอง ว่าเราทุกคนสามารถเป็นส่วนหนึ่งในการบรรเทาวิกฤตการณ์นี้ได้

The entire content of the trip is not merely to present the impacts of global warming and human-induced problems, but rather to reflect the very real concerns over the impacts of these changes and realising the role of each individual in alleviating and mitigating this crisis.

สยามสมาคมฯ ขอขอบคุณ #วัดแจงร้อน #วัดป่าเกด #ศูนย์การเรียนรู้ลำพูบางกระสอบ #กลุ่มจอบกระเพาะหมู #วัดบางน้ำผึ้งนอก #กรมศิลปากร #เทศบาลเมืองพระประแดง #ป้อมผีเสื้อสมุทร และ #วัดพระสมุทรเจดีย์  ที่ให้การต้อนรับคณะอย่างอบอุ่น ขอขอบคุณ #JorakayCorporation ผู้สนับสนุนการเข้าร่วมของสื่อ และขอบคุณ #CanonThailand สำหรับความเอื้อเฟื้ออุปกรณ์ประกอบการบรรยาย 

The Siam Society would like to extend our appreciation to #WatChaengRon, #WatPaKet, #LamPhuBangKrasopProject, #กลุ่มจอบกระเพาะหมู, #WatBangNamPhuengNok, #FineArtsDepartment, #PhrapradaengMunicipality, #PhiSeuaSamutFort, and #WatPhraSamutChedi for the warm welcome. Special thanks to #JorakayCorporation for sponsoring media participation and to #CanonThailand for providing equipment for the presentation.