พระมหากษัตริย์ยังคงพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ให้แก่ประมุขของประเทศเป็นครั้งคราว ทว่าตลอดรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ได้มีการทดแทนปรับเปลี่ยนเครื่องอิสริยยศ เครื่องแบบ และเครื่องแต่งกายให้เป็นตะวันตกมากขึ้น เครื่องแบบทหารตะวันตกเข้ามาทดแทนผ้านุ่ง แถบยศเข้ามาแทนที่เหรียญตราพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ จะยิ่งใหญ่หรือไม่ ไม่ได้ขึ้นอยู่กับจำนวนของผู้คนในปกครองอีกต่อไปแล้วเพราะต้องเผชิญกับอำนาจตะวันตก พระมหากษัตริย์ทรงปรับเปลี่ยนบทบาทโดยใช้วิธีประสานสัมพันธ์กับอำนาจตะวันตกเพื่อปกป้องประเทศให้รอดพ้นจากการรุกรานและได้รับประโยชน์จากการค้าระหว่างประเทศ

พระบรมฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ฉายเมื่อปี ค.ศ.1881 ทรงฉลองพระองค์แบบตะวันตก

• ของพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ, ค.ศ.1881

• เนื่องในโอกาสการแก้ไขสนธิสัญญาแฮริส

• หอจดหมายเหตุแห่งชาติมนุษยวิทยา

• NAA Neg. #048391.00

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับอิทธิพลตะวันตกมาตั้งแต่มีพระชนม์เยาว์วัย ทั้งพระราชบิดา (สมเด็จพระจอมเกล้าฯ) พระปิตุลา (สมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ) และสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) ทรงเป็น นักวิชาการด้านความรู้ทางตะวันตก ทั้งในด้านวิทยาศาสตร์และภาษา ทรงติดต่อกับบรรดาผู้นำของประเทศตะวันตก ทางสนธิสัญญา การแลกเปลี่ยนของกำนัล และพระราชสาส์น ถือเป็นจุดเริ่มต้นในการเปิดประเทศ เป็นการป้องกันไม่ให้ประเทศไทยตกเป็นอาณานิคมของชาติใด พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ ทรงเป็นกษัตริย์ไทยพระองค์แรกที่ได้เสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศตะวันตก เยือนยุโรปในปี ค.ศ.1897 และ ปี ค.ศ.1902 พระบรมวงศานุวงศ์ไทยทรงสนิทสนมกับราชวงศ์เยอรมัน เดนมาร์ค และโดยเฉพาะ พระเจ้าซาร์ นิคโคลัสที่ 2 แห่งรัสเซีย ฉลองพระองค์และเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ได้ปรับเปลี่ยนเป็นเครื่องแบบตะวันตก เพื่อแสดงให้โลกตะวันตกเห็นว่าไทยเป็นชาติที่เจริญ และสมควรดำรงความเป็นเอกราช นอกจากนั้นพระองค์ยังทรงสร้างพระราชวังในบริเวณพระบรมมหาราชวังในแบบตะวันตก และทรงใช้เป็นสถานที่ต้อนรับพระราชอาคันตุกะ ด้วยกลยุทธดังกล่าว ประเทศไทยจึงรอดพ้นจากการเป็นประเทศอาณานิคม